Winterreden 2016: Pedro Lenz
Liebi Zürcherinnen,
liebi Zürcher,
härzlech wüukomme
zu dere chline Winterred
hütt am Obe do z Züri,
es isch mer e Fröid,
e Fröid und en Ehr,
hie z Züri us däm Erker
zu öich dörfe z rede,
i rede drum gärn
und i rede gärn z Züri,
bi immer gärn z Züri.
Und wenn i hütt und hie säge,
es sig mer e Fröid und en Ehr
do z Züri z si und do z rede,
wöu i gärn z Züri bi
und gärn z Züri rede,
de erwartet jetz bitte nid
en ironischi Brächig
vo deren Ussag.
Nei liebi Zürcherinne
liebi Zürcher
erwartet bitte nid,
dass i jetz mit de Clichee
und de Kantonauwitzli
über öich Zürcher
und üsBärner chume.
I sägen ironiefrei,
dass i gärn z Züri bi,
dass Züri vüu schöni Egge het
und vor auem im Summer
sehr e läbenswärten Ort isch.
Züri gliicht vüune
gmüetleche, übersichtleche
liebenswärte Städt,
und glichzigit hets
si eiget, historisch
und geografisch Charme.
Nei, erwartet bitte nid,
dass i jetz und a dere Stöu
die aute Clichee bediene
die ewige gliiche, längwilige
Clichee, wo bi jedem Poetry Slam
i jedem Comedy Programm,
oder im Radio SRF
immer wieder eso wahnsinnig
gärn zelebriert wärde.
Züri isch so und so
und d Zürcher si so und so
und Bärn hingäge isch so und so
und ha ha ha ha.
Nei, liebe Aawäsendi
die Zit isch verbi,
d Zit vo de Kantonauwitzli,
di Zit vo de büuige Clichee
und de harmlose Stichelei
zwüsche Bärner und Zürcher
und Aargouer und Sanggauer
und di Wäutsche sige so
und d Walliser sige so
und bla bla bla,
die Zit isch verbi.
Die Zit isch früecher gsi.
Vilecht heit ers gmerkt,
liebi Aawäsendi,
liebi Mönsche,
es pfiifft jetz es angers Lüftli
i däm Land,
es isch nümm luschtig
Kantonauwitzli si nümm luschtig,
Swissness isch nümm luschtig,
Luschtigsi isch nümm luschtig,
Geissböck und Sennehüng
si nümm luschtig,
Ironie isch nümm luschtig,
si meines ärnscht, todärnscht.
Si meines sehr ärnscht,
die wo behoupte,
me müess jetz ändlech
d Usschaffige düresetze.
Me dörf d Einzufäu nümm aaluege,
me müess d Juschtiz überspringe,
me müess d Mönscherächt verspotte,
me müess d Soziahüuf-Empfänger
und d Drögeler und d Bättler
und d IV-Räntnerinnen
und d Secondos und di Arbetslose
herter a d Kasse näh,
aber d Stürbetrüeger
die dörf me lo schlüüffe,
lo mer no chli lo schlüüffe.
D Swissness isch ärnscht worde,
liebe Damen und Herre,
d Burehemmli mit Enzian
si nes politisches Statement worde,
ds wisse Chrüz uf rotem Grund
isch es politisches Statement worde,
der Appizäuerchäs und der Ballebärg
si nes politisches Statement worde
Ferdinand Hodler und Albert Anker
si nes politisches Statement worde,
ds Matterhorn und d Blüemlisaup,
ds Schwizerörgeli und ds Hackbrätt,
d Rütliwiesen und ds Aubisgüetli,
ds Victorinx-Mässer und Militärschoggi,
aues isch es politisches Statement worde.
D Totegräber vo de Mönscherächt,
d Totegräber vom soziale Friede,
d Totegräber vor Toleranz,
d Totegräber vor geischtigen Offeheit,
d Totegräber vor politische Kultur
hei sech au das ungere Nagu grisse,
hei das aues längschtens bsetzt,
aui Symbou und aui Mythe,
aues Bruuchtum und aui Traditione,
und aues, wo me für Tradition hautet,
hei sech die scho lang, scho lang
ungere Nagu grisse.
Si hei d Etiggette Swissnes drufkläbt,
und behouptet, si sige ds Vouk
und nume si sige ds Vouk
und ds Vouk heigs eso wöue
und ds Vouk heigs eso beschlosse,
und ds Vouk heig immer rächt,
und ds Vouk sig speziell,
und ds Vouk, ds Vouk, ds Vouk,
ds Vouk, ds Vouk, ds Vouk,
ein einig Volk von Volksparteivolk,
ds userwäuhte Stimmvouk,
ds usewäuhte Vouksvouk,
wo ein Willi ist, ist ein Volk.
Und zu däm Vouk,
zu däm Vouksvouk,
wo d Vouksparteivouksspitze
aus Vouk definiert het,
zu däm Vouk vo Vouksvouk,
wo vo de Vouksverträtter
vom Vouksparteivouk
i Mehrzwäckhalle
landuf und landab
belehrt und indoktriniert wird,
mit Vouksbüudigsvorträg
vom vouksnööche Vouksgötti
und sim vouksächte Fuesssvouk
zu däm Vouk dörfe nume die ghöre,
wo sech vouksgerächt verhaute.
Und mir angere,
mir wo vilecht ou gärn
mou angeri Musig lose
und angeri Chleider träge,
und angeri Büecher läse,
mir chöme nümm zum Stuunen us,
wenn mer ghöre und erfahre,
wär und was und wie,
dass ds Vouk hütt isch.
Was vouksgerächt isch,
das definiere nid dir und ig
liebe Damen und Herre,
liebi Aawäsendi,
was ds Vouk usmacht,
was ds Vouk söu gloube,
wär ds Vouk isch,
wär Teil vom Vouk isch,
wär sech zum Vouk darf zöue,
und wär ender lieber nid,
das definiert und bestimmt
d Vouksparteivouksspitze.
Aber das Mittulandland,
das Bärg und Tau Land,
dä Bitz Bode wo mir drinn läbe,
wöu mer entweder einisch
do uf d Wäut si cho
oder wöu mer einisch
do häre si zoge,
das Agglomerationsland,
das minarettfreie Land,
das Land vo de Luftschutzchäuer,
das Land vo den unbediente Bahnhöf,
das Land vo de Mc Clean WC,
das Land vode Kafirahmdechelisammler,
das Land vom Samschtigsjass,
das Land vom Cervelat-Salat,
das Land vor Starbuckskultur,
das Land vo Herrlibärg,
das Land vo de Cumulus-Charte,
das Land vo de Selecta-Outomate,
das Land ghört nid allei dene,
wo i jedem Satz ds Wort Vouk
bruchen und wo das Wort
numen uf sich säuber bezieh.
I möchte nid im ne Land deheime si,
wo uf der einte Site ds Vouk läbt
und uf der angere Site die,
wo zersch no müesse bewiise,
dass si vilecht nach länger Zit,
wenn si immer aues richtig mache,
gnädigerwiis d Chancen überchöme,
irgendeinisch vo däm Vouk
aus Vouksteil akzeptiert z wärde.
Nid jede,
won es Schwizerörgeli spüut,
muess wäge däm
es Sennechutteli träge.
Nid jede wo Puure gärn het,
muess wäge däm
ou Puurezmorge gärn ha.
Nid jede wo der Schwizerpsaum singt,
versteit öppis vor Musig,
wo i däm Land gspüut wird.
Mir si aui ou Vouk,
mir si do deheime,
dir und ig,
aber do deheime si,
heisst nid outomatisch
dass mer di Wäut dörte usse,
nume no aus Bedrohig
müessen empfinde,
dass mer nid vo aune,
wo chli angers si
ständig müessen abgränze.
Und wenn mer am Fürobe
vilecht mou es haub Stündli
am Siedligsbrei go schmöcke,
im Vorort vor Vorstadt,
dörte wo d Lagerhüser,
und d Sportaalage
mit Sicherheitskameras
überwacht wärde,
während däm
dass möglecherwiss nöimen
e Bursch und es Meitschi
zum erschte Mou mitenang
möchte müntschele,
de dörfe mer nid ständig aanäh,
mir do ir Schwiz
mir sigen immer angers,
sigen immer e Sonderfau
Ou a angernen Orten uf der Wäut,
ou i angerne Länder z Europa
oder z Asien oder süsch nöime
gits Mönsche wo am Fürobe
irgendwo mit em Hung gö go loufe,
wo sech gägesitig grüesse
i de Vorortsquartier,
und wo vilecht e Hung rüehme,
und es paar Wort wächsle,
jo, es isch ou es Männdli,
nei, är isch nümm ganz jung,
e Mischling, aber e Liebe,
danke, süsch geits guet,
wenn nume d Frou
nid wieder mit de Glänk,
es isch d Füechtigkeit,
was wott me mache
und heit e schönen Obe.
Das isch nid exklusiv.
Söttigi Begägnige gits überau
Und bi jedem Vouk.
Das isch nid eim einzige
Vouksparteivouk vorenthaute.
Ds Vouk si nid nume die,
wo für sich allei
ds Vouksi reklamiere,
ds Vouk si mir aui,
liebi Lüt, liebs Vouk,
mir si ds Vouk und die
wo zuefäuig im Usland usse
uf d Wäut si cho und wo
im Usland usse läbe
und im Usland usse
glücklech oder unglücklech si,
di si ou e Teil vom Vouk,
vom globalisierte Vouk,
vom Wäutvouk wo sech bewegt,
wo lachet und grännet,
wo liebt und sech sehnet,
wo mou besser
und mou weniger guet
dür ds Läbe stouperet
und wo sech hoffetlech nid iibüudet,
es gäb ächteri und weniger ächti
Vouksmitglieder uf der Wäut.
Liebi Zürcherinnen und Zürcher,
liebi Aawäsendi,
i ha ganz am Aafang gseit,
i sig gärn z Züri
und das isch wohr,
i bi gärn z Züri,
aber i bi ou no
au vüune angeren Orte gärn,
nöime deheime si
oder sich nöime deheime füehle,
dass isch weniger e Frog vom Ort
aus e Frog vom Zämeläbe.
Häbet Sorg,
häufit bitte luege,
dass nid nume di angere ds Vouk si,
mir aui si ds Vouk,
dir und ig und ou die,
wo kes Stimm- und Wauhrächt hei.
I wünschen es Guets Nöis
i danke für d Ufmerksamkeit,
Merci vüu Mou.
Liebi Zürcherinnen,
liebi Zürcher,
härzlech wüukomme
zu dere chline Winterred
hütt am Obe do z Züri,
es isch mer e Fröid,
e Fröid und en Ehr,
hie z Züri us däm Erker
zu öich dörfe z rede,
i rede drum gärn
und i rede gärn z Züri,
bi immer gärn z Züri.
Und wenn i hütt und hie säge,
es sig mer e Fröid und en Ehr
do z Züri z si und do z rede,
wöu i gärn z Züri bi
und gärn z Züri rede,
de erwartet jetz bitte nid
en ironischi Brächig
vo deren Ussag.
Nei liebi Zürcherinne
liebi Zürcher
erwartet bitte nid,
dass i jetz mit de Clichee
und de Kantonauwitzli
über öich Zürcher
und üsBärner chume.
I sägen ironiefrei,
dass i gärn z Züri bi,
dass Züri vüu schöni Egge het
und vor auem im Summer
sehr e läbenswärten Ort isch.
Züri gliicht vüune
gmüetleche, übersichtleche
liebenswärte Städt,
und glichzigit hets
si eiget, historisch
und geografisch Charme.
Nei, erwartet bitte nid,
dass i jetz und a dere Stöu
die aute Clichee bediene
die ewige gliiche, längwilige
Clichee, wo bi jedem Poetry Slam
i jedem Comedy Programm,
oder im Radio SRF
immer wieder eso wahnsinnig
gärn zelebriert wärde.
Züri isch so und so
und d Zürcher si so und so
und Bärn hingäge isch so und so
und ha ha ha ha.
Nei, liebe Aawäsendi
die Zit isch verbi,
d Zit vo de Kantonauwitzli,
di Zit vo de büuige Clichee
und de harmlose Stichelei
zwüsche Bärner und Zürcher
und Aargouer und Sanggauer
und di Wäutsche sige so
und d Walliser sige so
und bla bla bla,
die Zit isch verbi.
Die Zit isch früecher gsi.
Vilecht heit ers gmerkt,
liebi Aawäsendi,
liebi Mönsche,
es pfiifft jetz es angers Lüftli
i däm Land,
es isch nümm luschtig
Kantonauwitzli si nümm luschtig,
Swissness isch nümm luschtig,
Luschtigsi isch nümm luschtig,
Geissböck und Sennehüng
si nümm luschtig,
Ironie isch nümm luschtig,
si meines ärnscht, todärnscht.
Si meines sehr ärnscht,
die wo behoupte,
me müess jetz ändlech
d Usschaffige düresetze.
Me dörf d Einzufäu nümm aaluege,
me müess d Juschtiz überspringe,
me müess d Mönscherächt verspotte,
me müess d Soziahüuf-Empfänger
und d Drögeler und d Bättler
und d IV-Räntnerinnen
und d Secondos und di Arbetslose
herter a d Kasse näh,
aber d Stürbetrüeger
die dörf me lo schlüüffe,
lo mer no chli lo schlüüffe.
D Swissness isch ärnscht worde,
liebe Damen und Herre,
d Burehemmli mit Enzian
si nes politisches Statement worde,
ds wisse Chrüz uf rotem Grund
isch es politisches Statement worde,
der Appizäuerchäs und der Ballebärg
si nes politisches Statement worde
Ferdinand Hodler und Albert Anker
si nes politisches Statement worde,
ds Matterhorn und d Blüemlisaup,
ds Schwizerörgeli und ds Hackbrätt,
d Rütliwiesen und ds Aubisgüetli,
ds Victorinx-Mässer und Militärschoggi,
aues isch es politisches Statement worde.
D Totegräber vo de Mönscherächt,
d Totegräber vom soziale Friede,
d Totegräber vor Toleranz,
d Totegräber vor geischtigen Offeheit,
d Totegräber vor politische Kultur
hei sech au das ungere Nagu grisse,
hei das aues längschtens bsetzt,
aui Symbou und aui Mythe,
aues Bruuchtum und aui Traditione,
und aues, wo me für Tradition hautet,
hei sech die scho lang, scho lang
ungere Nagu grisse.
Si hei d Etiggette Swissnes drufkläbt,
und behouptet, si sige ds Vouk
und nume si sige ds Vouk
und ds Vouk heigs eso wöue
und ds Vouk heigs eso beschlosse,
und ds Vouk heig immer rächt,
und ds Vouk sig speziell,
und ds Vouk, ds Vouk, ds Vouk,
ds Vouk, ds Vouk, ds Vouk,
ein einig Volk von Volksparteivolk,
ds userwäuhte Stimmvouk,
ds usewäuhte Vouksvouk,
wo ein Willi ist, ist ein Volk.
Und zu däm Vouk,
zu däm Vouksvouk,
wo d Vouksparteivouksspitze
aus Vouk definiert het,
zu däm Vouk vo Vouksvouk,
wo vo de Vouksverträtter
vom Vouksparteivouk
i Mehrzwäckhalle
landuf und landab
belehrt und indoktriniert wird,
mit Vouksbüudigsvorträg
vom vouksnööche Vouksgötti
und sim vouksächte Fuesssvouk
zu däm Vouk dörfe nume die ghöre,
wo sech vouksgerächt verhaute.
Und mir angere,
mir wo vilecht ou gärn
mou angeri Musig lose
und angeri Chleider träge,
und angeri Büecher läse,
mir chöme nümm zum Stuunen us,
wenn mer ghöre und erfahre,
wär und was und wie,
dass ds Vouk hütt isch.
Was vouksgerächt isch,
das definiere nid dir und ig
liebe Damen und Herre,
liebi Aawäsendi,
was ds Vouk usmacht,
was ds Vouk söu gloube,
wär ds Vouk isch,
wär Teil vom Vouk isch,
wär sech zum Vouk darf zöue,
und wär ender lieber nid,
das definiert und bestimmt
d Vouksparteivouksspitze.
Aber das Mittulandland,
das Bärg und Tau Land,
dä Bitz Bode wo mir drinn läbe,
wöu mer entweder einisch
do uf d Wäut si cho
oder wöu mer einisch
do häre si zoge,
das Agglomerationsland,
das minarettfreie Land,
das Land vo de Luftschutzchäuer,
das Land vo den unbediente Bahnhöf,
das Land vo de Mc Clean WC,
das Land vode Kafirahmdechelisammler,
das Land vom Samschtigsjass,
das Land vom Cervelat-Salat,
das Land vor Starbuckskultur,
das Land vo Herrlibärg,
das Land vo de Cumulus-Charte,
das Land vo de Selecta-Outomate,
das Land ghört nid allei dene,
wo i jedem Satz ds Wort Vouk
bruchen und wo das Wort
numen uf sich säuber bezieh.
I möchte nid im ne Land deheime si,
wo uf der einte Site ds Vouk läbt
und uf der angere Site die,
wo zersch no müesse bewiise,
dass si vilecht nach länger Zit,
wenn si immer aues richtig mache,
gnädigerwiis d Chancen überchöme,
irgendeinisch vo däm Vouk
aus Vouksteil akzeptiert z wärde.
Nid jede,
won es Schwizerörgeli spüut,
muess wäge däm
es Sennechutteli träge.
Nid jede wo Puure gärn het,
muess wäge däm
ou Puurezmorge gärn ha.
Nid jede wo der Schwizerpsaum singt,
versteit öppis vor Musig,
wo i däm Land gspüut wird.
Mir si aui ou Vouk,
mir si do deheime,
dir und ig,
aber do deheime si,
heisst nid outomatisch
dass mer di Wäut dörte usse,
nume no aus Bedrohig
müessen empfinde,
dass mer nid vo aune,
wo chli angers si
ständig müessen abgränze.
Und wenn mer am Fürobe
vilecht mou es haub Stündli
am Siedligsbrei go schmöcke,
im Vorort vor Vorstadt,
dörte wo d Lagerhüser,
und d Sportaalage
mit Sicherheitskameras
überwacht wärde,
während däm
dass möglecherwiss nöimen
e Bursch und es Meitschi
zum erschte Mou mitenang
möchte müntschele,
de dörfe mer nid ständig aanäh,
mir do ir Schwiz
mir sigen immer angers,
sigen immer e Sonderfau
Ou a angernen Orten uf der Wäut,
ou i angerne Länder z Europa
oder z Asien oder süsch nöime
gits Mönsche wo am Fürobe
irgendwo mit em Hung gö go loufe,
wo sech gägesitig grüesse
i de Vorortsquartier,
und wo vilecht e Hung rüehme,
und es paar Wort wächsle,
jo, es isch ou es Männdli,
nei, är isch nümm ganz jung,
e Mischling, aber e Liebe,
danke, süsch geits guet,
wenn nume d Frou
nid wieder mit de Glänk,
es isch d Füechtigkeit,
was wott me mache
und heit e schönen Obe.
Das isch nid exklusiv.
Söttigi Begägnige gits überau
Und bi jedem Vouk.
Das isch nid eim einzige
Vouksparteivouk vorenthaute.
Ds Vouk si nid nume die,
wo für sich allei
ds Vouksi reklamiere,
ds Vouk si mir aui,
liebi Lüt, liebs Vouk,
mir si ds Vouk und die
wo zuefäuig im Usland usse
uf d Wäut si cho und wo
im Usland usse läbe
und im Usland usse
glücklech oder unglücklech si,
di si ou e Teil vom Vouk,
vom globalisierte Vouk,
vom Wäutvouk wo sech bewegt,
wo lachet und grännet,
wo liebt und sech sehnet,
wo mou besser
und mou weniger guet
dür ds Läbe stouperet
und wo sech hoffetlech nid iibüudet,
es gäb ächteri und weniger ächti
Vouksmitglieder uf der Wäut.
Liebi Zürcherinnen und Zürcher,
liebi Aawäsendi,
i ha ganz am Aafang gseit,
i sig gärn z Züri
und das isch wohr,
i bi gärn z Züri,
aber i bi ou no
au vüune angeren Orte gärn,
nöime deheime si
oder sich nöime deheime füehle,
dass isch weniger e Frog vom Ort
aus e Frog vom Zämeläbe.
Häbet Sorg,
häufit bitte luege,
dass nid nume di angere ds Vouk si,
mir aui si ds Vouk,
dir und ig und ou die,
wo kes Stimm- und Wauhrächt hei.
I wünschen es Guets Nöis
i danke für d Ufmerksamkeit,
Merci vüu Mou.